Μια έκθεση που δημοσιεύθηκε από την Συμμαχία για την Εξοικονόμηση Ενέργειας (Coalition for Energy Savings) με τίτλο «Εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση: Ανάλυση των Εθνικών Σχεδίων εφαρμογής του Άρθρου 5» αποκαλύπτει κενά στην εφαρμογή και την έλλειψη πολιτικής βούλησης για την προώθηση της ανακαίνισης των κτιρίων των κεντρικών κυβερνήσεων στην ΕΕ.

Το άρθρο 5 της Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση απαιτεί από τα κράτη μέλη την ανακαίνιση του 3% της συνολικής επιφάνειας των κτιρίων που ανήκουν και χρησιμοποιούνται από το Δημόσιο Τομέα, με εμβαδόν άνω των 500 τ.μ. (250 τ.μ. από τις 9 Ιουλίου του 2015). Τα κράτη μέλη που επέλεξαν να μην υιοθετήσουν τη συγκεκριμένη προσέγγιση καλούνται να εφαρμόσουν μέτρα αντίστοιχης εξοικονόμησης ενέργειας.

Από τα 28 κράτη μέλη της ΕΕ, τα 11 επέλεξαν να εφαρμόσουν το Άρθρο 5 υιοθετώντας την προκαθορισμένη προσέγγιση ανακαίνισης του 3% της συνολικής επιφάνειας των κτιρίων που αναφέρονται στο δημοσιευμένο κατάλογο τους, ενώ 17 υιοθέτησαν την εναλλακτική προσέγγιση (βλ. παράρτημα -ενδεικτικός χάρτης).

 «Ο κύριος στόχος του Άρθρου 5 της Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση είναι να γίνει ο δημόσιος τομέας, ο οποίος έχει τον πλήρη έλεγχο των κτιρίων του, παράδειγμα προς μίμηση που να προκαλέσει την κινητοποίηση μιας μεταστροφής στην αγορά», εξηγεί ο Adrian Joyce, ο Γενικός Γραμματέας του EuroACE. «Οι εθνικές κυβερνήσεις θα έπρεπε να δίνουν το παράδειγμα για τις περιφερειακές και τοπικές κυβερνήσεις, ανοίγοντας το δρόμο της αγοράς για τα οικιστικά και επαγγελματικά ακίνητα του κτιριακού αποθέματος. Αντ ‘αυτού, τα κράτη μέλη έχουν αναφέρει περιορισμένες και αντικρουόμενες πληροφορίες, χωρίς κάποιο σαφές σχέδιο για τις ανακαινίσεις που θα πρέπει να πραγματοποιηθούν ώστε να επιτευχθεί η απαιτούμενη εξοικονόμηση ενέργειας».

Η ανακαίνιση του ευρωπαϊκού κτιριακού δυναμικού μπορεί αποδεδειγμένα να αποφέρει πολλαπλά οφέλη στην τοπική αγορά εργασίας, να βελτιώσει τα δημόσια έσοδα και να μειώσει τους λογαριασμούς ενέργειας και τις εκπομπές CO₂, βοηθώντας έτσι την ΕΕ να επιτύχει τους στόχους της για το Κλίμα και την Ενέργεια και εκείνους που αναφέρονται στην Ατζέντα Ανάπτυξης.

Η Οδηγία για την Ενεργειακή Απόδοση απαιτεί επίσης από τα Κράτη Μέλη, με βάση το Άρθρο 4, να υποβάλουν Εθνικά Σχέδια Στρατηγικών Ανακαίνισης κάθε 3 χρόνια. Ο συνδυασμός αυτών των Εθνικών Σχεδίων Ανακαίνισης με την απαίτηση ανακαίνισης ποσοστού 3% των δημόσιων κτιρίων έχει ως στόχο να δώσει μία σημαντική ώθηση στην αγορά για την ανακαίνιση σε μεγάλη κλίμακα του συνόλου του κτιριακού αποθέματος.

«Η χαμηλή δέσμευση εκ μέρους των Εθνικών Κυβερνήσεων προς την κατεύθυνση της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων αποδεικνύει ότι υπάρχει ένα τεράστιο κενό στην ισχύουσα διατύπωση του Άρθρου 5 της Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση», δήλωσε η Susanne Dyrboel, Πρόεδρος του EuroACE. «Αυτό μεταφράζεται σε μια τεράστια χαμένη ευκαιρία από τα Κράτη Μέλη να ξεκλειδώσουν τις τεράστιες δυνατότητες εξοικονόμησης ενέργειας των ενεργειακά σπάταλων ευρωπαϊκών κτιρίων και πρέπει να αντιμετωπιστεί με την επικείμενη αναθεώρηση της Οδηγίας το 2016». 

Η έκθεση της Συμμαχίας για την Εξοικονόμηση Ενέργειας περιγράφει μια σειρά συστάσεων, οι οποίες στοχεύουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα Κράτη Μέλη, προκειμένου να τους βοηθήσουν να εντείνουν τις προσπάθειές τους για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων. Στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου το Μάρτιο του 2015 υπογραμμίστηκε η ανάγκη για «πλήρη εφαρμογή και αυστηρή επιβολή της υφιστάμενη νομοθεσία ενέργειας».

Το EuroACE καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συνεχίσει να κρατά αυστηρή στάση σε ό,τι αφορά τις παραβάσεις, και να κάνει «την ενεργειακή απόδοση πρώτο σύνθημά της».

«Θα ήταν λυπηρό εάν οι κυβερνήσεις μας δεν χρησιμοποιήσουν τις δυνατότητές τους για επενδύσεις εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια τους, μειώνοντας παράλληλα και τα λειτουργικά τους κόστη. Δεν πρόκειται απλώς για ένα ζήτημα εφαρμογής των κανόνων της ΕΕ, αλλά για τη θέση της ενεργειακής αποδοτικότητας ως πρώτη προτεραιότητα», δήλωσε ο Stefan Scheuer, Γενικός Γραμματέας της Συμμαχίας Εξοικονόμησης Ενέργειας.

Κατεβάστε την πλήρη έκθεση από την ιστοσελίδα της Συμμαχίας Εξοικονόμησης Ενέργειας.

Εικόνα 1 – Τα Κράτη Μέλη εφαρμόζουν το Άρθρο 5 υιοθετώντας την προκαθορισμένη ή την εναλλακτική προσέγγιση.